Osteoporoza to choroba, która kojarzy się przede wszystkim ze schorzeniem występującym u seniorów. I choć tak jest najczęściej, obserwuje się też przypadki w młodszym wieku. Przebieg choroby może być utajony, a pierwsze objawy niezauważalne. Czym jest osteoporoza, jak się objawia i jak przebiega leczenie?
Osteoporoza – co to za choroba?
Osteoporoza to choroba układu szkieletowego, która charakteryzuje się utratą masy kostnej i zmniejszeniem gęstości kości. Kości stają się kruche, co sprawia, że są bardziej podatne na złamania. Osteoporozę określa się aktualnie mianem choroby cywilizacyjnej, która dotyka ok. 30% kobiet i 8% mężczyzn po 50. roku życia. Choroba dzieli się na:
- osteoporozę pierwotną – związana jest ze starzeniem się układu szkieletowego;
- osteoporozę wtórną – spowodowaną innymi chorobami lub przyjmowaniem niektórych leków.
Jakie są przyczyny osteoporozy?
Przyczyny osteoporozy są złożone, ale najważniejszym czynnikiem ryzyka jest starzenie się. W miarę jak organizm starzeje się, procesy tworzenia i rozkładania kości stają się mniej efektywne, co prowadzi do utraty masy kostnej. Inne czynniki ryzyka obejmują:
- płeć: na rozwój osteoporozy bardziej narażone są kobiety, niż mężczyźni;
- genetyka: jeżeli w rodzinie występowały przypadki osteoporozy, ryzyko choroby jest wyższe;
- niskie spożycie wapnia: zbyt mała zawartość wapnia może przyczynić się do utraty masy kostnej;
- niedostateczna aktywność fizyczna: brak aktywności fizycznej prowadzi do osłabienia mięśni i kości, co zwiększa ryzyko osteoporozy.
Wśród osób najbardziej narażonych na wystąpienie osteoporozy wyróżniamy:
- seniorów;
- kobiety, u których menopauza wystąpiła przed 45 rokiem życia;
- chorujących na choroby, takie jak: mukowiscydoza, cukrzyca, zespół Cushinga, kamica nerkowa;
- kobiety z niedoborem estrogenów i mężczyźni z obniżonym poziomem testosteronu.
Jakie są objawy osteoporozy?
Choroba może przebiegać bezobjawowo przez kilka lat, a wyraźne objawy dać dopiero w stadium zaawansowanym. Czasem zdarza się, że pierwszym symptomem schorzenia jest złamanie kręgów lub żeber, które czasem daje niespecyficzne objawy. Chory odczuwa ból, jednak nie wiąże go ze złamaniem. W efekcie nawracającego bólu zaczyna się garbić, co powoduje obniżenie wzrostu chorego.
Jak wygląda leczenie osteoporozy?
Leczenie osteoporozy ma na celu zahamowanie utraty masy kostnej i zapobieganie złamaniom. Wśród najpopularniejszych metod wyróżniamy:
- suplementację witaminą D, która pomaga w przyswajaniu wapnia z pożywienia;
- farmakoterapię: w leczeniu osteoporozy stosuje się między innymi: bisfosfoniany, selektywne modulatory receptora estrogenowego (SERM), denosumab czy teriparatyd.
W większości przypadków lekarz zaleci również zmianę stylu życia. W terapii promuje się rezygnację z używek i zwiększenie aktywności fizycznej. Specjalista może zalecić także współpracę z dietetykiem, który przygotuje specjalną dietę, mającą na celu wzmocnienie kości. Osoby chore i zagrożone chorobą powinny też regularnie wykonywać badania densytometryczne pozwalające na monitorowanie gęstości kości.